گیت یا Git معروف‌ترین و محبوب‌ترین سیستم ورژن کنترل (VSC) در جهان است که برنامه‌نویسان برای مدیریت پروژه‌هایشان از آن استفاده می‌کنند.
قبل از ساخته شدن سیستم ورژن کنترل (Version Control System) ، زمانی که پروژه‌ها بزرگتر شدند و افراد بیشتری به پروژه اضافه می‌شدند ، باگ‌های زیادی بوجود می‌آمد و با رشد پروژه مدیریت آن کاری بسیار ناممکن بود.
گیت برای حل تمامی این مشکلات بوجود آمد و به رایگان در اختیار همه قرار گرفت. در واقع گیت برای مدیریت کد منبع هر پروژه و ثبت تاریخچه تغییرات به انجام پروژه‌های گروهی کمک فراوانی کرد.
سیستم گیت ، وظیفه مدیریت و ثبت تغییرات در کدهای پروژه را برعهده دارد. سیستم‌های ورژن کنترل ابزارهایی هستند که به برنامه نویسان کمک می‌کنند تا تغییرات کدهای پروژه را در هر زمان در اختیار داشته باشند و هر زمان که نیاز داشتند بتوانند کدهای نسخه‌های قبل را بازیابی کنند.
سیستم ورژن کنترل هر تغییری در کد را در پایگاه داده ثبت می‌کند تا اگر اشتباهی در کدهای پروژه رخ دهد بتوانند به نسخه قبلی دسترسی داشته باشند و هم چنین نسخه‌های قبلی کد را با هم مقایسه و باگ آن را رفع کنند.
سیستم ورژن کنترل در نسخه‌های متفاوتی وجود دارند که یکی از معروف‌ترین آنها Git است که می‌توانید برای استفاده از آن به آدرس git-scm.com مراجعه کنید.
گیت یکی از بهترین سیستم‌های توزیع شده و متن باز جهان است که در سال ۲۰۰۵ توسط لینوس توروالدز (Linus Torvalds) یعنی خالق سیستم عامل لینوکس آن را ایجاد کرد.
گیت ابتدا برای توسعه لینوکس به وجود آمد و اکنون پروژه‌های فراوانی از آن الهام گرفته‌اند. هر دایرکتوری کاری در گیت یک مخزن کامل با تاریخچه کامل تغییرها و قابلیت بازنگری آنها است و برای کار با آن نیازی به دسترسی به شبکه یا سرور مرکزی وجود ندارد.
تعداد بسیار زیادی از پروژه‌های دنیا از سیستم گیت برای کنترل کردن ورژن نرم‌افزارهای خود استفاده می‌کنند. همچنین گیت روی بسیاری از سیستم عامل ها و IDE ها به طور پیش‌فرض وجود دارد که می‌توانید از آن استفاده کنید.
Git بسیار سریع و ایمن است که به توسعه پروژه‌های کوچک و بزرگ کمک می‌کند که با توجه به امکانات آن بهترین انتخاب برای اکثر برنامه نویسان است هم چنین Git پایه بسیاری از سرویس‌ها مانند گیت‌هاب (GitHub) و گیت‌لب (GitLab) است.
هدف اصلی گیت مدیریت سورس کد است و محتوای فایل‌ها و روابط بین فایل‌ها و دایرکتوری‌ها و… در مخزن Git رمزنگاری می‌شوند که باعث می‌شود تغییر بدون اجازه دسترسی در مخزن گیت غیر ممکن باشد.
در نسخه 2.6.1 عرضه شده در ۲۹ سپتامبر ۲۰۱۵ گیت یک افزونه برای یک آسیب‌پذیری امنیتی ارائه داد که در آن مهاجم با متقاعد کردن کاربر به استفاده از یک لینک که در آن دستوری برای انتقال به آدرسی دیگر وجود داشت می‌توانست حتی با وجود رمزنگاری شده بودن ارتباط حمله موسوم به مرد میانی (MITM) را انجام دهد.
قابلیت استفاده در پروژه‌های کوچک و بزرگ و سازگاری با بسیاری از سیستم‌‌عامل‌ها مانند ویندوز و لینوکس و مک او اس همگی نشان از گستردگی و انعطاف پذیری سیستم گیت است.
دستورات پرکاربرد گیت
برای راهنمایی گرفتن
git help <دستور>
برای اجرای تنظیم‌ها از config استفاده می‌شود
git help config
دستور ایجاد پوشه اصلی
git init <آدرس پوشه اصلی>
دستور استفاده از یک گیت از قبل ساخته شده
git clone ssh://<user> @ <host> /path/to/repo.git
دستور اضافه کردن فایل جدید
git add <نام فایل>
دستور حذف فایل
git rm –cached <نام فایل>
دستور مشاهده وضعیت
git status
بررسی تفاوت‌ها در کد نوشته شده و اعمال نشده
git diff
دستور اطلاع از تاریخچه
git log
دستور قراردادن تغییرها
git push
دستور اعمال تغییرها
git commit
دستور دریافت تغییرها از روی تاریخچه
git pull
دستور الحاق برچسب
git tag
دستور بازگرداندن یک فایل به آخرین وضعیت ذخیره شده
git checkout HEAD <نام فایل>
برای برگرداندن تغییرهای یک عمل خاص
git revert <commit-id>
منبع : wikipedia